Norweskie bogactwo natury- czyli 13 faktów o FIORDACH

Ty również kojarzysz Norwegię z mistycznymi, tajemniczymi i baśniowymi fiordami, z których niegdyś wypływali Wikingowie na podbicie świata? A co WIESZ w ogóle na ich temat?

Okazuje się, że obcokrajowcy uwielbiają Norwegię głównie za ich bogactwa natury, a mianowicie za ogromne, majestatyczne i surowe FIORDY które są charakterystycznym i nieodłącznym elementem rzeźby całego kraju. Niektórzy śmią twierdzić, że trzeba zobaczyć co najmniej 10 różnych fiordów, żeby poznać prawdziwe OBLICZE Norwegii. Ja natomiast uważam, że przed ich zobaczeniem warto pogłębić swoją wiedzę na ich temat! Stąd powstało moje zestawienie 13 faktów, które koniecznie musisz przeczytać aby poszerzyć swoją wiedzę i dowidzieć się więcej o fiordach. Jakie one są? Zapraszam do lektury!

FAKT 1 – Pochodzenie

Zacznijmy od podstaw. Wiesz w ogóle w jaki sposób powstały fiordy? Otóż, powstały one przez cofający się lodowiec podczas ostatniego plejstoceńskiego zlodowacenia ok. 12 500 lat temu. Ustępowanie lądolodu utworzyło długie zatoki w lądzie o przekroju w kształcie litery “U” zalanej przez podnoszące się morze. Dlatego fiordy mogą być bardzo głębokie, jak na przykład najgłębszy norweski fiord, który ma 1 308 metrów głębokości i znajduje się w Sognefjord na zachodzie Norwegii.

FAKT 2 – Charakterystyka

Ponadto, fiord to rodzaj głębokiej polodowcowej zatoki, mocno wyciętej w głąb lądu, z charakterystycznymi stromymi i wysokimi brzegami. Bardzo często jeden duży fiord ma więcej rozgałęzień i dużo innych sieci kolejnych mniejszych fiordów. Ten największy główny fiord od którego biorą pochodzenie mniejsze, zawsze musi mieć ujście do otwartego morza.

FAKT 3 – Pojęcie

Co ciekawe, żeby fiord dostał miano FIORDU i żeby w ogóle można używać tego pojęcia, powinien być długi! To znaczy jego długość powinna przekraczać szerokość.

FAKT 4 – Stolica fiordów

W Norwegii najdłuższy fiord “Sognefjord” ma długość 204 km i podziwiać go możesz na zachodnim wybrzeżu kraju, niecałe 70 km na północ od Bergen- miasta uważanego za samą stolicę fiordów! .??

Sama miałm możliwość podziwiać ten fiord w cudownej i malowniczej wiosce Flåm kończącej jedną z odnóg tego największego w Europie fiordu! Jednak to kolor wody polodowcowej zrobił na mnie największe wrażenie…

FAKT 5- Bezgraniczność

Norwegia dzięki swojej długiej linii brzegowej, która ma ponad 25000 km posiada największą ilość fiordów na świecie. Co ciekawe, tych walorów krajobrazowych nie sposób jest policzyć. Obecnie trudno jest powiedzieć ile tak naprawdę jest fiordów w całym kraju Wikingów. Głównie jest to przyczyna tego, iż fiordy często tworzą większą ilość rozgałęzionych sieci, w których poszczególne odgałęzienia mają swoje kolejne odnogi.

FAKT 6 – ILOŚĆ FIORDÓW

Obecnie przyjmuje się, że w Norwegii jest ponad 1 732 nazwanych fiordów. Z czego, aż 16 mierzących ponad 100 km. W dodatku, to właśnie w naszym województwie Nordland znajduje się ich najwięcej, bo aż 289! To wszystko dzięki temu, iż województwo Nordland ma najdłuższą linie brzegową w kraju, która stanowi aż 25% całej linii brzegowej Norwegii! Większość z naszych fiordów ma długość od dziesięciu do kilkudziesięciu kilometrów.

FAKT 7 – Największe pływy morskie na świecie

Co ciekawe, fiord który zaczyna się w naszym mieście Bodø, nazywa się “Saltfjord” i jego długość to ponad 41 km. To właśnie ten fiord kończy się w Saltstraumen, w miejscu największych pływów morskich na świecie i właśnie tam łączy się z fiordem “Skjerstadfjorden”. Łącznie oba fiordy mają ponad 80 km i kończą się w malowniczej wiosce Rognan. Ten fiord to jeden z moich ulubionych fiordów, bo zawsze towarzyszy nam gdziekolwiek wybieramy się na eksplorację okolic!

FAKT 8 – Pradzieje

To właśnie dzięki fiordom Norwegia zawdzięcza swoją ogromną ekspansję już przed wiekami! W XIX wieku norweskie statki stanowiły trzecią pod względem ilości flotę na świecie, a w okresie międzywojennym czwartą pod względem tonażu, wyprzedzając niektóre kraje Zachodniej Europy! Najnowsze źródła pokazują, że norweska flota obecnie zajmuje ósme miejsce w światowym rankingu. Nie najgorzej prawda?

FAKT 9 – Celebryta Geirangerfjord

Jeden z piękniejszych fiordów które miałam możliwość podziwiać i jeden z najbardziej popularny ze wszystkich fiordów w Norwegii to zdecydowanie Geirangerfjord w województwie Møre og Romsdal na Vestlandet!

Jego pionowe, skaliste i strome zbocza kończą się w granatowej wodzie polodowcowej, a charakterystyczny jasny kolor wody polodowcowej przypomina wodę prosto z żywego akwarium!

FAKT 10 – Światowe dziedzictwo

Ponadto, malownicza dolina tego fiordu udekorowana jest wieleset metrowymi, licznymi wodospadami. Takie wodospady jak np. słynne De Syv Søster „Wodospad Siedmiu Sióstr” wraz z rozsianymi licznymi opuszczonymi farmami na trudno dostępnych miejscach skalnych, wyjątkowo zdobią ten jeden z najbardziej popularnych fiordów całej Norwegii. Co ciekawe w 2005 roku właśnie Geirangerfjord wraz z sąsiadującym Nærøyfjorden został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO! Koniecznie musisz go zobaczyć!

FAKT 11 – Norwegia vs. Świat

Nie tylko w Norwegii znajdziesz te piękne pozostałości po cofającym się lodowcu! Takie wybrzeża bogate w fiordy możesz podziwiać również w Szkocji, Grenlandii, Islandii, Nowej Zelandii, Ameryce Południowej czy Antarktydzie! Mimo to niektórzy twierdzą, że nazwa ta bez wątpienia jest norweska i z Norwegii pochodzi. Dlaczego?

FAKT 12 – Etymologia

Otóż, słowo “FIORD” wywodzi się od staronordyckiego słowa “fjrðr”, które w dosłownym tłumaczeniu oznacza “miejsce przepływu”. Dokładnie od tego samego słowa pochodzi również angielskie fare czyli, przejazd i ferry czyli prom.

FAKT 13 – najdłuższy fiord na świecie

Co ciekawe, mimo, iż to Norwegia słynie z największej ilości fiordów, to najdłuższy FIORD na świecie znajduje się na Grenlandii! A dokładniej na jej wschodnim wybrzeżu o nazwie „Scoresby Sund”, a jego długość osiąga aż 350 km! To dalej o ponad 50 km niż z Krakowa do Warszawy!

Jednak to norweskie fiordy od dawna były inspiracją dla artystów i celem tysięcy wypraw turystycznych miłośników natury z całego świata. Dzisiaj praktycznie w każdym biurze podróży możesz zamówić sobie wycieczkę rejsem, statkiem czy promem po fiordzie nawet przy samym Oslo. Mimo, iż taka forma zobaczenia fiordów jest całkiem ciekawa, osobiście zdecydowanie wolę podziwiać malownicze doliny polodowcowe i panoramę fiordów ze szczytu samych gór!

A Ty widziałeś już norweskie fiordy? Który spośród 1732 lubisz najbardziej? Koniecznie zainspiruj mnie i pokaż w komentarzu!?